نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی
پیاپی 55 (آذر 1401)

با نگاهی حکیمانه به عالم هستی و انسان‌ها درمی‌یابیم، این آفرینش هدف‌دار بوده و هدفی جز رسیدن به کمال را دنبال نمی‌کند. لذا چون خداوند متعال کمال مطلق است، پس هدف از آفرینش عالم امکان و انسان‌ها و تمام موجودات خود خداست. با این توضیح لازم می‌آید شناختی کافی و وافی در مورد مبدا و مقصد عالم امکان به کودکان آموزش داده شود؛ چرا که تنها راه سعادت بشری ایمان به خداست ایمانی که مقدمه‌اش معرفت الی الله است. انسانی که فطرتا خداجو و حقیقت‌جوست، اگر بر مبنای شیوه های آموزشی مناسب، حس و گرایش خداجویانه اش تقویت شود، قدم در راه شناخت خداوند خواهد گذاشت. کسانی که خواهان آموزش خداشناسی به فرزندان خود هستند، ناگزیر باید با راه‌های شناخت خداوند آشنایی داشته باشند؛ همچنین آشنایی اجمالی با ویژگی‌های روانی کودک، می‌تواند برای اولیا و مربیان راهگشا باشد. زیرا که استحکام پایه‌های اصلی زندگی به دوران کودکی و چگونگی گذران کودکی بستگی دارد. بنابراین آگاهی از ویژگی‌های روانی، شناختی و...کودک برای نیل به یک آموزش پویا و موفق، امری ضروری است. کودک در دوره‌ی دوم کودکی، بیش از آنکه به مفاهیم ذهنی اهمیت دهد، مسایل عینی را قبول دارد. لذا به جهت عدم انتزاع باید به دو شیوه‌ی مستقیم (بازی، داستان، شعر، نمایش، مثال و...) و غیرمستقیم (روش‌های رفتاری والدین: الگوسازی، معاشرت بر محور الله و...)، بر مبنای شیوه‌های اساسی شناخت خداوند، برای آموزش یاری جست.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش گروهی مهارت های زندگی (حل مساله و مهارت ارتباط موثر) بر تعارض با والدین و پرخاشگری نوجوانان 14 تا 18 ساله دختر استان تهران بود. جامعه آماری این مطالعه، شامل کلیه نوجوانان 14 تا 18 ساله دختر استان تهران مراجعه کننده به مراکز مشاوره بود. این پژوهش در قالب یک پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و در چهارچوب یک طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه اجرا شد. از بین 32 شرکت کننده در این پژوهش 16 شرکت کننده در گروه آزمایش و 16 شرکت کننده در گروه کنترل کننده قبل و بعد آموزش با ابزارهای پژوهشی مقیاس پرخاشگری اهواز (1375) و پرسشنامه تعارض نوجوانان با والدین (CTS) (1990) مورد ارزیابی قرار گرفتند. مداخله آموزش گروهی مهارت های زندگی (حل مساله و مهارت ارتباط موثر) طی برنامه هشت جلسه ای و هر جلسه بمدت 90 دقیقه انجام گردید‌. داده های پژوهش با استفاده آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری (مآنکوا) و یک متغیری (آنکوا) و مورد تحلیل قرارگرفت. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که آموزش گروهی مهارت های زندگی (حل مساله و مهارت ارتباط موثر) در سطح (01/0> P ، 096/768F=) حداقل در یکی از متغیرهای تعارض با والدین و پرخاشگری و همچنین نتایج تحلیل کواریانس یک متغیری نشان داد آموزش گروهی مهارت های زندگی (حل مساله و مهارت ارتباط موثر) در سطح (01/0> P ، 915/1844F=) تعارض با والدین و در سطح (01/0> P ، 466/910F=) پرخاشگری در نوجوانان 14 تا 18 ساله دختر استان تهران در مرحله پس آزمون اثرمعناداری داشته است . بنابراین با عنایت به معنی دارشدن فرضیه های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که در این پژوهش، آموزش گروهی مهارت های زندگی (حل مساله و مهارت ارتباط موثر) توانسته است موجب کاهش تعارض در والدین و پرخاشگری در نوجوانان 14 تا 18 ساله دختر استان تهران گردد.

امروزه مقایسه اثربخشی روش های درمانی جهت کاهش مشکلات روانی بیماران مبتلا به دیابت مورد توجه روانشناسان مختلف قرار دارد. این تحقیق با هدف مقایسه اثربخشی شفقت درمانی و درمان شناختی رفتاری در حساسیت اضطرابی در بیماران مبتلا به دیابت مراجعه کننده به بیمارستان پاستور شهرستان بم بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر شیوه اجرا آزمایشی از نوع تمام آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه بیماران دیابتی مراجعه کننده به بیمارستان پاستور شهر بم در نیمه دوم سال 1397 که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند با تعداد کل 152 نفر بود. روش نمونه گیری در دسترس بود. از جامعه آماری،45 نفر انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه (15 نفر گروه درمان شناختی رفتاری، 15 نفر شفقت درمانی و 15 نفر گروه گواه) قرار گرفتند. آزمودنی ها قبل، بعد از آموزش و در مرحله پیگیری به پرسشنامه حساسیت اضطرابی اشپیل برگر (1983)، پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی، تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که شفقت درمانی و درمان شناختی رفتاری باعث کاهش حساسیت اضطرابی بیماران مبتلا به دیابت می شوند. تاثیر شفقت درمانی از شناختی رفتاری بیشتر بود و اثر خود را در طول زمان حفظ کرد. نتیجه گیری نتایج نشان داد که شفقت درمانی تاثیر بیشتری بر کاهش حساسیت اضطرابی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو داشته است.

جغرافیای جهان اسلام از دیر باز مورد توجه جهان اسلام و بوده و همچنان هست اسلام در قرن چهارم و پنج هجری قمری در اوج قدرت علمی و تمدنی جهان اسلام قرار داشت.در شرق جهان اسلام بسیار حرف زده شده و مقالات وکتابها نوشته شده است اما برای محققیان ودانشجویان و محققان جهان اسلامی برای غرب جهان اسلامی اندکی ناشناخته تر بنظر می رسد لذا بران شدیم تا گوشه ای از تمدن بزرگ اسلامی که در غرب و شمال آفریقا گسنرده شده بودند را بررسی کنیم بعد از مصر مغرب الادنی و مغرب الاوسط و مغرب الاقصی و همچنین بعد ها اندلس اسلامی گرچه در بعضی از نقاط مهم و باارش بومیان ان منطقه با مسلمانان حتی علویان همسو شدن و برای رسیدن به حکومت قدرتمند تلاش کردن و لذا شناخت تمدن و تاریخ سیالسی بدون اطلاعات جغرافیایی تاریخ مقدور نیست در این نوشتار تا حدودی بر این مفاهیم و تاریخ آن منطقه کمکی کرده باشیم.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر مداخله‌ی روانشناسی مثبت مبتنی بر مدرسه در زورگویی دانش‌آموزان دختر دهم هنرستانی بود. روش پژوهش حاضر بصورت، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر پایه دهم هنرستانی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1401-1402 بود. روش نمونه‌گیری در این تحقیق، به صورت در دسترس بود. در پژوهش حاضر، ابتدا پرسشنامه قلدری ایلی‌نویز (2001) پیش آزمون برای هر دو گروه تحت شرایط، یکسان اجرا شد. سپس مداخله مثبت مبتنی بر مدرسه به آزمودنی‌های گروه آزمایش طی 8 جلسه گروهی 90 دقیقه‌ای (هفته‌ای دو جلسه به مدت یک ماه) آموزش داده شد؛ ولی گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکردند. پس از اتمام آموزش، مجددا از هر دو گروه پس آزمون گرفته ‌شد. براساس نتایج کواریانس تک متغیره (آنکوا)، مداخله‌ی روانشناسی مثبت مبتنی بر مدرسه در زورگویی دانش‌آموزان تاثیر مثبت و معناداری داشت به بیان دیگر می‌توان برای کاستن از زورگویی دانش‌آموزان از مداخله‌ی روانشناسی مثبت در مدارس بهره برد.

جنبش بزرگ سربداران جنبش ملی مذهبی مستقل بود که در پی دست یافتن به عدالت و ازادی در راستای براندازی ظلم و ستم حاکمان مغول شکل گرفت این حکومت برای اولین بار پس از سالها برقراری حکومت های سنی مذهب و نیز هجوم و استیلای مغول بر ایران در محدوده ی قلمرو خود مذهب شیعه را رسمیت بخشیدند این پزوهش می کوشد تا با سیری در تقویم سربداران مهم ترین عوامل بوجود امدن این جنبش نقاط صعف وقدرت تاثیر این قیام بر قیام های مشابه تفکرات و خطی ومشی انها را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر امیددرمانی بر میزان سرمایه روانشناختی و عزت نفس بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. روش این پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. نمونه شامل 30 نفر از زنان بیمار مبتلا به سرطان شهرستان مشهد بود. از این تعداد، 15 نفر برای گروه آزمایش و 15 نفر برای گروه کنترل به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه های عزت نفس روزنبرگ (1965) و پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز (2007) استفاده گردید و مداخله امید درمانی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای در گروه آزمایش انجام گردید. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS23 و آزمون تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرارگرفت. یافته ها نشان داد که بین میانگین نمره های پس آزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود داشت، به نحوی که امیددرمانی گروهی موجب افزایش عزت نفس و سلامت روانشناختی (و مولفه های آن) گروه آزمایش شده است. پس میتوان نتیجه گرفت که امید درمانی به شیوه گروهی باعث افزایش عزت نفس و سلامت روانشناختی (و مولفه های آن) می‌شود. .

هدف از پژوهش حاضر بررسی تجربه شرم در نقش میانجی بین رابطه خودشیفتگی و افکار خودکشی در نوجوانان شهر ایلام بود. روش پژوهش حاضر با توجه توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه نوجوانان دختر و پسر (14-18 ساله) شهر ایلام بود که 374 نفر با استفاده از فرم تعیین حجم نمونه کوکران به روش دردسترس انتخاب شدند. اطلاعات این پژوهش از طریق پرسشنامه‌های شرم کوک ، پرسشنامه خودشیفتگی راسکین و تری و پرسشنامه افکار خودکشی بک جمع آوری شد. تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای آماری اس پی اس اس و لیزرل انجام شد. روش آماری استفاده شده برای تجزیه و تحلیل داده‌ها بوت استرپ و بارون و کنی بود. نتایج نشان داد که بین خودشیفتگی با افکار خودکشی بر اساس نقش میانجی تجربه شرم در نوجوانان شهر ایلام رابطه معنادار وجود دارد. ضریب همبستگی بین خودشیفتگی با افکار خودکشی 62/0-، بین خودشیفتگی با شرم 59/0-، بین شرم و افکارخودکشی 65/0 می‌باشد. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می‌گردد که روان شناسان و مشاورین از نتایج حاصله در علت شناسی و رفع مشکلات رفتاری و روانی مربوط به افراد با افکار خودکشی استفاده نمایند..

مساله اصلی که تحقیق حاضر در پی آن است بررسی وضعیت موجود و شناسایی آثار و پیامدهای انقلاب اداری در نظام حکمرانی اسلامی ایرانی است. نظام اداری در هر کشور بدلیل ارتباط مستقیم و رو در رو با آحاد و لایه های مختلف اجتماع از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار می باشد و به دلیل اینکه حجم عظیمی از خدمات دولت از طریق کانال ها و بخش های مختلف دولتی بدست شهروندان می رسد لذا برخورداری از یک نظام اداری منسجم؛ کارآمد؛ شفاف و پاسخگو همواره از دغدغه های دولتمردان و سیاستگذاران هر جامعه ای محسوب می گردد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی و مطالعات کتابخانه ای، به دنبال استخراج و طبقه بندی آثار و پیامدهای انقلاب اداری در کشور است. در این راستا، آثار و پیامدهای انقلاب اداری از ابعاد مختلف اجرایی، قانونی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، حقوق شهروندی و همچنین دولت الکترونیک بررسی می گردد.

زندگی بشر همواره در معرض خطرات و زیان‌های غیر قابل پیش بینی قرار دارد. یکی از مهم ترین و پرکاربرد ترین روشی که انسان برای مقابله با خطرات اجتناب ناپذیر برگزیده است عقد بیمه است. در عقد بیمه با انعقاد قرارداد با شرکتهای بیمه، جبران نتایج و خطرات ناشی از حوادث موضوع بیمه به شرکت بیمه منتقل می‌شود. عقد بیمه همانند سایر عقود ممکن است در مرحله اجرا دارای ابهام و اجمال باشد که نیاز به تفسیر در چنین مواردی ناگزیز می‌نماید. از آن جا که ماهیت و ویژگی قراردادهای بیمه با سایر قراردادها متفاوت است. که این تفاوت‌ها به اصولی اساسی حاکم بر عقد بیمه باز می‌گردد و از جمله این اصول، ویژگی الحاقی عقد بیمه ، اصل حسن نیت و جبران خسارت،... اشاره کرد که این تمایزات باید در روند تفسیر مورد توجه قرار گیرند. از طرف دیگر، پیچیدگی این نوع قراردادها و موقعیت برتر اطلاعاتی و اقتصادی شرکت‌های بیمه، بیمه گذاران را در وضعیت نابرابری قرارداده است. مجموعه این عوامل ضرورت استفاده از بعضی ابزارهای حمایتی به منظور اصلاح این ساختارناعادلانه و حمایت از بیمه گذاران و ذینفعان بیمه را اجتناب ناپذیر می‌نماید. یکی از این قواعد و ابزارهای حمایتی استفاده از قاعده‌‌‌‌ی «تفسیر علیه انشاء‌‌کننده قرارداد» در عقد بیمه است. استفاده از این قاعده موجب تعادل قراردادی و عدم برخورد زیان دیده و بیمه‌‌‌‌‌‌گذار با اعسار و تنگ دستی عامل زیان در هنگام وقوع خسارت می‌گردد. دادگاه نیز در برخورد با مسیول حادثه‌‌‌ای که دارای پوشش بیمه‌‌‌ای است با وسعت نظر خسارات را ارزیابی کرده و جبران خسارت تسهیل می‌گردد.

هدف از انجام مقاله حاضر بررسی مسیله مهم بحران و راه های مدیریت آن است.این مقاله به روش توصیفی- مروری و برای جمع آوری اطلاعات آن به منابع کتابخانه ای و مقالات معتبر در رابطه با این موضوع مراجعه شده است. همچنین در این مقاله به عوامل مهم در تشخیص بحران،مدیریت بحران در کشورها،رویکرد ها در تدوین سند راهبرد ملی مدیریت بحران کشور و... مورد بررسی قرار گرفته است.بحران به یک موقعیت تهدیدآورگفته می شود که به دلیل بی ثباتی و نا پایداری شرایط، موجب شکست و ناکامی میشود. امروزه مفهوم بحران در سیر توسعه و تطور خود در عرصه های گوناگون و متعددی مثل پزشکی، اقتصادی، سیاسی، نظامی، فرهنگی، دیپلماتیک، ایدیولوژیک، راهبردی، روانی، امنیتی و... مورد استفاده قرار گرفته و شامل همه منازعات سیاسی اجتماعی فکری و فرهنگی اقتصادی است. که این بحران ها را مدیران میتوانند با راهکارهایی مدیریت کنند. مدیریت بحران مسیولیت و توان اجرایی است که از طریق ساختار، طرحها، روش ها و آموزش رشد می کند تا پاسخی منسجم و موثر را در مواقع نیاز و نهایتا برای انتقال سازمان به حالت طبیعی به بهترین وجه ممکن فراهم سازد. این عمل با فرآیندهای گوناگونی برای ایجاد توان واکنشی در سطح متناسب انجام می گیرد و سازمان و نیروهای آن را از لحاظ توانایی برای رسیدن به هر هدفی به شیوه ای منسجم پیوند می زند.